Integreren: Primitieven
Rekenregels voor primitiveren
We kunnen net als bij differentiëren een somregel en constanteregel voor primitiveren geven.
Voor functies #\blue f# en #\purple g# geldt:
\[\begin{array}{c}
\displaystyle \int \blue{f(x)}+\purple{g(x)} \; {\dd}x = \displaystyle \int \blue{f(x)}\;{\dd}x + \int \purple{g(x)}\;{\dd}x
\end{array}\]
Voorbeeld
#\begin{array}{rcl}
\displaystyle \int \blue{2x} + \purple{4} \; {\dd}x &=& \displaystyle \int \blue{2x} \;{\dd}x + \int \purple{4} \;{\dd}x \\
&=& x^2 + 4x + \green {C}
\end{array}#
Voor een functie #\blue f# en een constante #\orange c# geldt:
\[\begin{array}{c}
\displaystyle \int \orange c \cdot \blue{f(x)} \; {\dd}x = \orange c\cdot \displaystyle \int \blue{f(x)}\;{\dd}x
\end{array}\]
Voorbeeld
#\begin{array}{rcl}
\displaystyle \int \orange{9} \cdot \blue{x^2} \; \dd x &=& \orange{9} \cdot\displaystyle \int \blue{x^2} \; \dd x \\
&=& 9 \cdot \frac{1}{3}x^3 +\green C \\ &=& 3x^3+\green C
\end{array}#
#\begin{array}{rcl}
\displaystyle \int 3\cdot x^8+3\cdot x^5 \dd x &=&\displaystyle \int 3 \cdot x^{8}\, \dd x + \int 3 \cdot x^5\, \dd x\\
&&\phantom{xxx}\blue{\text{regel }\displaystyle \int f(x) + g(x) \, \dd = \int f(x) \, \dd x + \int g(x) \, \dd x}\\
&=&\displaystyle 3 \cdot \int x^{8}\, \dd x + 3 \cdot \int x^5 \, \dd x\\
&&\phantom{xxx}\displaystyle \blue{\text{tweemaal de regel }\int c\cdot f(x)\,\dd x = c \cdot \int f(x) \, \dd x}\\
&=&\displaystyle \frac{3}{8+1}\cdot x^{8+1}+\frac{3}{5+1}\cdot x^{5+1}\\
&&\displaystyle \phantom{xxx}\blue{\text{tweemaal de regel }\int x^{n} \; \dd x = \displaystyle\frac{1}{n+1} x^{n+1} + C}\\
&=&\displaystyle {{x^9}\over{3}}+{{x^6}\over{2}}+C\\
&&\displaystyle\phantom{xxx}\blue{\text{vereenvoudigd}}
\end{array}#
Omdat er maar om één primitieve gevraagd wordt, kunnen we nu #C=0# kiezen. Dat geeft:
\[F(x)={{x^9}\over{3}}+{{x^6}\over{2}}\]
omptest.org als je een OMPT examen moet maken.
